Gdy już staniesz się celem udanego ataku
W dzisiejszym wszechstronnie połączonym świecie, cybersecurity to nie tylko zagadnienie stricte informatyczne, lecz fundamentalne ryzyko biznesowe. Cyberatak może sparaliżować operacje, naruszyć poufne dane i podważyć trudno zdobyte zaufanie klientów. Większość specjalistów z zakresu cyberbezpieczeństwa zdaje sobie sprawę z pilnej potrzeby szybkiego i zdecydowanego działania w przypadku udanego ataku. Poniższy schemat przedstawia kluczowe kroki (ramowy plan działania), mające pomóc w przetrwaniu kryzysu i wzmocnieniu ochrony na przyszłość.
1. Opanuj naruszenie – działaj szybko, ale mądrze
- Izoluj precyzyjnie – zidentyfikuj dotknięte systemy i zastosuj inteligentne segmentowanie, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się ataku, jednocześnie zachowując kluczowe operacje biznesowe.
- Zlokalizuj źródło – zbierz informacje na temat metody ataku, aby zrozumieć jego wektor, co jest kluczowe dla skutecznego przeciwdziałania.
- Przeprowadź śledztwo – zgromadź dowody, takie jak logi, obrazy systemów i zrzuty ekranu, niezbędne dla późniejszej analizy powłamaniowej.
2. Zabezpiecz krytyczne aktywa – chroń pozostałe składniki
- Zresetuj hasła – wymuś zmianę haseł we wszystkich potencjalnie dotkniętych systemach i kontach (ale nie tylko), zwłaszcza administracyjnych, usługowych i tych używanych do systemów poufnych.
- Wymuś MFA – jeśli wcześniej nie miałeś, to niezwłocznie wprowadź wieloskładnikową autentykację na kluczowych systemach biznesowych, aby dodatkowo zabezpieczyć dostęp.
- Ogranicz dostęp – zredukuj uprawnienia administracyjne w sieci, ograniczając dostęp do kluczowych systemów tylko dla niezbędnych pracowników.
3. Zbadaj i oceń – poznaj straty
- Oceń w pełni naruszenie – skoncentruj się na ocenie skompromitowanych systemów, wycieku danych i ruchu w sieci.
- Rozważ pomoc z zewnątrz – w przypadku skomplikowanych naruszeń skorzystaj z pomocy specjalistów ds. reakcji na incydenty, aby określić zakres zagrożenia i wypełnić obowiązki prawne.
- Przeanalizuj podatności – zidentyfikuj wykorzystane podatności i błędy konfiguracji, przeprowadź audyt i sprawdź poziom aktualizacji systemów.
4. Zgłaszaj i komunikuj – bądź odpowiedzialny i transparentny
- Pozostawaj w zgodzie z prawem i regulacjami – zrozum obowiązki prawne dotyczące powiadomień klientów i organów rządowych, rozważ współpracę z wyspecjalizowanymi prawnikami.
- Komunikuj wewnątrz firmy – ustanów jasny łańcuch komunikacyjny w firmie, łącząc kierownictwo, IT, dział prawny i zespoły PR/komunikacji.
- Zadbaj o spójny i rzeczowy przekaz na zewnątrz – w przypadku większych naruszeń współpracuj z ekspertami ds. PR, aby przygotować transparentne oświadczenie dla klientów.
5. Odzyskaj i przywróć – bezpiecznie wróć do swojego biznesu
- Oczyść i odbuduj – usuń złośliwe oprogramowanie i, jeśli to konieczne, przywróć systemy z kopii zapasowej lub zainstaluje je od nowa.
- Priorytetyzuj odtwarzanie kopii zapasowych – przywracaj dane z czystych kopii zapasowych z przed ataku, zacznij od kluczowych systemów, mniej ważne zostaw na później.
- Wzmóż czujność – monitoruj nietypową aktywność przez kilka tygodni po naruszeniu, by wykryć ewentualne pozostałości.
Jak nie stać się ofiarą cyberprzestępców?
Wszystkie aspekty związane z bezpieczeństwem powinny być spięte klamrą w postaci spójnej strategii bezpieczeństwa firmy czy instytucji. To w niej powinny być zawarte zarówno procedury zapewnienia bezpieczeństwa, jak i reagowania na incydenty. Każda firma, nawet najmniejsza, powinna posiadać taką strategię i rewidować ją co jakiś czas, dostosowując do zmieniających się realiów.
Kwestie należytego zapewnienia ochrony cybernetycznej w firmie można podzielić na trzy kluczowe aspekty.
- Systemy bezpieczeństwa – niekoniecznie najdroższe, ważne, żeby były skuteczne i dostosowane do wymagań danego przedsiębiorstwa. Aktywna ochrona w dzisiejszych czasach to za mało. Trzeba stawiać na ochronę proaktywną i szukanie zagrożeń w infrastrukturze, aby być zawsze krok przez cyberprzestępcami. Równie ważne co jakoś samych rozwiązań, jest ich poprawna implementacja oraz ich obsługa. Nawet najlepszy system niedostatecznie dobrze skonfigurowany oraz pozostawiony sam sobie, nie będzie w dłuższej perspektywie stanowił bariery dla hakerów.
- Kadry IT i cybersec– nawiązując do poprzedniego punktu, każda firma musi posiadać fachowców IT, którzy będą w stanie obsłużyć posiadane systemy. Zwykle w dużych firmach za cyberbezpieczeństwo odpowiada dedykowany dział. W przypadku mniejszych podmiotów funkcję „bezpiecznika” łączy się zwykle ze stanowiskiem zwykłego pracownika IT. Taka pozorna oszczędność może przerodzić się w wysoki koszt w razie ataku. Warto w takiej sytuacji rozważyć profesjonalne wsparcie w postaci dedykowanych usług typu zdalny SOC (Security Operations Center).
- Świadomość pracowników – wszelkiego rodzaju szkolenia, w tym wykorzystujące najnowsze zdobycze technologiczne, jak Company (Un)Hacked są zawsze warte rozważenia. Dzięki kształceniu zwykłych pracowników możemy zminimalizować ryzyko infekcji, czyniąc ich pierwszą linią obrony przez phishingiem i inżynierią społeczną. Każda forma podnoszenia kompetencji cyfrowych jest dobra, jednak warto inwestować w te skuteczne, które przekładają się na realne wyniki.
Jeśli chciałbyś dowiedzieć się w jaki sposób my wyrabiamy bezpieczne nawyki korzystania z komputera, zaproś nas do siebie. Pokażemy Ci aplikację Company (Un)Hacked, omówimy strategie szkoleniowe, pozwolimy przejść kilka scenariuszy. To nic nie kosztuje poza czasem. Nie czekaj i skontaktuj się z nami już teraz. Każdy może stać się ofiarą udanego ataku cybernetycznego!